Warto zwrócić uwagę i zapamiętać podstawowe zasady bezpieczeństwa pożarowego, których przestrzeganie pozwoli cieszyć się własnym bezpieczeństwem. Oto te najważniejsze.
1. Eksploatacja urządzeń elektrycznych:
– nie stosuj bezpieczników o większej mocy niż wskazane, nie „watuj” bezpieczników topikowych,
– używaj tylko tyle odbiorników prądu elektrycznego na ile obliczono moc instalacji elektrycznej – nadmierne obciążenie instalacji powoduje przegrzewanie się kabli i przewodów oraz wypalanie styków w gniazdkach i puszkach rozgałęźnych. Jednoczesne włączenie opiekacza, żelazka i czajnika bezprzewodowego powoduje silne obciążenie eksploatowanej instalacji,
– zlecaj wykonanie przeglądów technicznych urządzeń elektrycznych i gazowych zgodnie z instrukcją obsługi osobom do tego upoważnionym, nie eksploatuj uszkodzonych urządzeń elektrycznych i gazowych,
– nie ustawiaj sprzętu telewizyjnego i radiowego w niewentylowanych regałach, w półkach obłożnych książkami i innymi materiałami palnymi – przez powolne i długotrwałe nagrzewanie zakurzonych przedmiotów może dojść do zapalenia,
– nie wykonuj prowizorycznych podłączeń elektrycznych i nie przerabiaj stałych instałacji oraz przedłużaczy elektrycznych,
– używaj tylko urządzenia elektryczne posiadające krajowe atesty i dopuszczenia,
– jeśli decydujesz się na wymianę kuchenki koniecznie kup tę z wyłącznikiem przeciwwybuchowym,
– nie ustawiaj elektrycznych urządzeń grzewczych w pobliżu materiałów palnych (mebli, firanek, itp.) – zachowaj odległość minimum 50 cm.
2. Eksploatacja urządzeń gazowych
– w mieszkaniu nie przechowuj więcej niż 2 butle gazowe o ładunku nie przekraczającym 11kg, nie podłączonych do urządzeń gazowych,
– nie przechowuj butli w pomieszczeniach poniżej poziomu terenu (piwnicach i na klatkach schodowych), ponieważ gaz propan-butan jest cięższy od powietrza, może zalegać w pomieszczeniu grożąc wybuchem,
– nie zatykaj przewodów wentylacyjnych – w prawidłowo działających urządzeniach gazowych, w przypadku braku wystarczającej ilości powietrza, następuje niezupełne spalanie gazu i może powstać trujący, niewyczuwalny tlenek węgla (CO). Ponadto nadmierna zawartość w powietrzu produktów spalania gazu jest niekorzystna dla ludzi, szkodliwa dla zdrowia,
– zlecaj okresowe czyszczenie kanałów kominowych i wentylacyjnych – zaniedbania tych czynności często są przyczyną śmiertelnych zatruć tłenkiem węgla, szczególnie podczas kąpieli w łazienkach wyposażonych w gazowe ogrzewacze wody,
– nie ogrzewaj pomieszczeń kuchnią gazową – bardzo często takie praktyki, zwłaszcza w budynkach z centralnymi gazomierzami, gdzie teoretycznie ogrzewa się mieszkania nie na własny koszt kończą się poważnym zatruciem organizmu,
– nowoczesne gazowe urządzenia promiennikowe wyposażone w katalizatory mogą być używane w pomieszczeniach o powierzchni powyżej 40m2, w których nie przebywają stale ludzie,
– używaj urządzeń gazowych posiadających krajowe atesty i dopuszczenia
– nie ustawiaj urządzeń grzewczych w pobliżu materiałów palnych (mebli,firanek itp.) – zachowaj odległość minimum 60cm,
3. Zadbaj o własną drogę ewakuacji podczas pożaru:
– nie zakładaj krat na drzwi i okna, na klatkach schodowych i przejściach między nimi, wyjściach na dach – krata utrudnia ewakuację podczas pożaru oraz wydłuża czas oczekiwania na pomoc strażaków. Jeżeli bardziej boisz się złodziei niż pożaru zakładaj kraty, które można otworzyć od wewnątrz. Klucz pozostaw w umówionym miejscu, znanym wszystkim domownikom. Pamiętaj, że podczas pożaru może to być jedyna droga ewakuacji. Mieszkanie będzie silnie zadymione, a spanikowani domownicy mogą zapomnieć gdzie znajduje się klucz, którego prawie nikt nie używał,
– nie zastawiaj sprzętami korytarzy i dojść do mieszkań – utrudnić tym możesz drogę ewakuacji oraz dojście lub dojazd ratowników.
4. Nieostrożność i niezachowanie elementarnych zasad bezpieczeństwa pożarowego to główne przyczyny powstania większości pożarów. Dlatego:
– dopilnuj, by dzieci nie bawiły się ogniem otwartym, materiałami pirotechnicznymi czy urządzeniami elektrycznymi, nigdy nie pozostawiaj małoletnich dzieci bez opieki,
– nie spalaj śmieci w śmietnikach,
– nie zaprószaj ognia w zsypie,
– nie pal papierosów w łóżku lub fotelu przed zaśnięciem – ludzie giną nie tylko w pożarach obejmujących całe mieszkanie. Zdarza się, że niedopałkiem papierosa mieszkańcy rozniecają ogień na małej powierzchni (do kilku metrów kwadratowych), ale to wystarcza, by gazy spalinowe śmiertelnie zatruły ofiarę,
– nie zapalaj świec stojących pod półkami lub lamp z abażurem przylegającym bezpośrednio do palnych mebli – nagrzewanie powierzchni może trwać wiele godzin aż do momentu zapalenia,
– nie pozostawiaj włączonej kuchenki gazowej bez dozoru – wykipienie wody w garnku może doprowadzić do silnego zadymienia mieszkania, szczególnie niebezpiecznego dla śpiących osób. Przypadkowe wygaszenie kuchenki podczas gotowania może również doprowadzić do wybuchu gromadzącego się gazu,
– jeśli decydujesz się na wymianę kuchenki koniecznie kup tę z wyłącznikiem przeciwwybuchowym,
– kup gaśnicę proszkową, minimum 2 – kilogramową, którą będziesz mógł ugasić w mieszkaniu każdy pożar w zarodku. Taką gaśnicą możesz bezpiecznie gasić także palące się urządzenia elektryczne pod napięciem. Znajdź dla gaśnicy bezpieczne miejsce, o którym każdy z domowników będzie pamiętał,
– kup również autonomiczną czujkę rozpoznającą obecność dymu (niedroga) – podczas każdego pożaru wydzielają się duże ilości dymu.
Aż osiemdziesiąt procent ofiar pożarów zginęło w wyniku zatrucia lub zaczadzenia.
5. Kiedy wyjeżdżasz na dłuższy czas z domu zastosuj następujące zasady:
– przed wyjściem z domu wyłącz zasilanie prądu elektrycznego oraz zakręć zawór wodny i gazowy (jeśli takie występują),
– u sąsiadów pozostaw informację, gdzie będziesz przebywać,
– zakręć dokładnie butlę gazową,
– uporządkuj balkon, piwnicę i strych. Pamiętaj – składowane materiały palne, a w szczególności ciecze łatwo zapalne, rozcieńczalniki, dezodoranty, farby i ciecze ropopochodne mogą być przyczyną pożaru. Przedmioty składowane na balkonach umożliwiają przerzuty ognia z niższej kondygnacji na wyższą.
6. Gdy powstanie pożar, to:
– dzwoń pod numer straży pożarnej – 998,
– staraj się zejść na piętro poniżej palącego się mieszkania lub wyjść na zewnątrz budynku – pamiętaj – dym unosi się do góry, nie wolno zjeżdżać windami, nie należy otwierać drzwi przez które wydobywa się dym, gdyż dostarczenie większej ilości tlenu może spowodować szybki rozwój pożaru i płomienie mogą nas poparzyć,
– przebywając w mieszkaniu powyżej miejsca pożaru nie otwieraj drzwi na korytarzu, uszczelnij drzwi i wykonuj polecenia strażaków,
– staraj się nie nosić na sobie ubrań z tworzyw sztucznych w pobliżu kuchni gazowej, ogniska – jeżeli dojdzie do ich zapalenia nałeży próbować je zdjąć lub zalać wodą, w ostateczności ogień na płonącej odzieży można stłumić owijając się kocem,
– do gaszenia urządzeń elektrycznych nie używaj nigdy wody, może to doprowadzić do porażenia – staraj się wyciągnąć z gniazdka sznur zasiłający (np.drewnianym kijem od szczotki), można wykręcić bezpieczniki by odłączyć dopływ prądu do mieszkania,
– powiadom o zagrożeniu sąsiadów,
– nie wdychaj dymu – zasłoń usta mokrą tkaniną, jeżeli to możliwe – zmocz swoje ubranie lub owiń ciało mokrą grubą tkaniną z naturalnych materiałów (z Inu, wełny, bawełny itp.),
– jeżeli nie możesz opuścić mieszkania, przemieszczaj się do pomieszczenia jak najdalszego od tego, w którym się pali, zamknij za sobą wszystkie drzwi, wzywaj krzykiem pomocy.
7. Gdy poczujesz gaz,to:
– zawiadom jak najszybciej pogotowie gazowe i administrację,
– powiadom sąsiadów,
– nie włączaj światła ani żadnych urządzeń elektrycznych,
– nie zapalaj zapałek czy zapalniczek,
– zamknij zawór gazu w mieszkaniu,
– otwórz szeroko okno,
– wyjdź na zewnątrz budynku.